W najbliższą środę podczas sesji plenarnej w Strasburgu, Parlament Europejski będzie głosować nad rezolucją poświęconą wzmocnieniu pozycji młodzieży w Europie, zatrudnieniu i odbudowie społecznej po pandemii [2021/2952(RSP)].
Rezolucja, nad którą w środę zagłosują europosłowie, dotyka wielu kwestii istotnych z perspektywy młodego pokolenia. Należą do nich m.in. bezpłatne staże, zdrowie psychiczne, wsparcie dostępu młodych do mieszkań oraz przeciwdziałanie wykluczeniom.
Dyskusja na temat sytuacji młodzieży odbyła się już 20 stycznia tego roku. W jej trakcie głos zabierali również polscy eurodeputowani. Elżbieta Rafalska (ECR) wskazywała, że „Wzmocnienie pozycji młodzieży w kontekście odbudowy społecznej i odbudowy rynku pracy po pandemii jest niezwykle istotne, ponieważ europejska młodzież najbardziej dotkliwie ucierpiała wskutek kryzysu. Spowolnienie gospodarki boleśnie odbiło się na szansach zawodowych młodych ludzi, zwłaszcza tych, którzy stawiają pierwsze kroki na rynku pracy. Ograniczające swobody w przemieszczaniu się i życiu społecznym, obostrzenia i poczucie niepewności doprowadziły wręcz do problemów ze zdrowiem psychicznym […] Należy inwestować w młodzież, walczyć o włączenie młodych ludzi w rynek zawodowy, między innymi przez organizację płatnych staży i szkoleń. Działania na rzecz młodzieży znajdującej się w wyjątkowo trudnej sytuacji, a więc młodzieży niepełnosprawnej, młodzieży z rodzin wielodzietnych i młodzieży z terenów wiejskich musi stać się priorytetem. Młode osoby znacznie częściej pracują w szarej strefie bądź są kompletnie poza rynkiem pracy. Pokolenie „lockdown” musi dostać od nas wsparcie.„
Swoje uwagi przedstawił również Krzysztof Hetman, wskazując że młodzi ludzie to jedna z najbardziej wrażliwych grup, na których COVID odcisnął swoje piętno. Już przed pandemią borykali się oni z niepewnym zatrudnieniem, bezrobociem, pracą w szarej strefie czy niskimi zarobkami, a kryzys tylko uwypuklił te problemy.
Z całością projektu rezolucji można zapoznać się pod linkiem: https://www.europarl.europa.eu/doceo/document/B-9-2022-0091_PL.html. Będziemy uważnie przyglądać się wynikom głosowania – w momencie wydaje się, że wychodzimy już powoli z pandemii musimy jednomyślnie wspierać młodych, na których COVID-19 wyjątkowo mocno odcisnął swoje piętno.
Rezolucja, stanowiąca apel do właściwych organów unijnych zawiera m.in następujące propozycje (oprac. własne na podstawie oryginalnego tekstu rezolucji):
- rok 2022 powinien stanowić dodatkowy bodziec dla właściwego i pełnego wdrożenia europejskiej strategii na rzecz młodzieży poprzez ambitne działania mające na celu sprostanie wyzwaniom stojącym przed młodymi ludźmi, w szczególności negatywnym skutkom trwającej pandemii COVID-19
- wzmocnienie gwarancji dla młodzieży oraz priorytetowe potraktowanie walki z bezrobociem młodzieży;
- wzmocnienie instrumentu gwarancji dla młodzieży, który ma na celu zmniejszenie bezrobocia długoterminowego i bezrobocia młodzieży o co najmniej 50% do 2030 r.
- uwzględnienie zdrowia psychicznego jako jednego z priorytetów w celach młodzieżowych określonych w EYY i wzywa Komisję do nadania zdrowiu psychicznemu również priorytetu w nadchodzącej strategii UE w zakresie opieki; podkreśla, że należy zająć się związkiem między czynnikami społeczno-gospodarczymi, takimi jak bezrobocie, niepewność mieszkaniowa, zdrowie psychiczne i dobrostan, aby zapewnić całościowe i kompleksowe podejście do zdrowia psychicznego na szczeblu UE
- państwa członkowskie muszą nadal inwestować wystarczające zasoby EFS+ w środki wspierające zatrudnienie młodzieży; przeznaczyć co najmniej 15% zasobów EFS+ w ramach zarządzania dzielonego na ukierunkowane działania i reformy strukturalne mające na celu wspieranie wysokiej jakości zatrudnienia młodzieży;
- dostępność funduszy w ramach RRF na środki przeznaczone dla dzieci i młodzieży co doprowadzi do stworzenia znaczących możliwości dla młodych ludzi w Europie; zaangażowani się w monitorowanie i ocenę krajowych planów naprawy i odporności;
- zapewnienie komplementarności środków w ramach RRF i innych programów UE, takich jak wzmocniona gwarancja dla młodzieży, europejska gwarancja dla dzieci oraz inwestycje krajowe i środki promujące umiejętności, edukację, szkolenia i integrację na rynku pracy zgodnie z ich własnymi potrzebami oraz specyficzne warunki krajowe
- zwiększenie wsparcia dla młodych rolników w następnej wspólnej polityce rolnej;
- poszerzenie zakresu wzmocnionej gwarancji dla młodzieży na grupę wiekową 15-29 lat; przypomina, że wzmocniona gwarancja dla młodzieży powinna zapewniać rzeczywiste możliwości zatrudnienia, a nie staże niskiej jakości lub niekończące się szkolenia;
- wykorzystania możliwości oferowanych przez EFS+, w celu promowania zatrudnienia poprzez aktywne interwencje na rzecz integracji na rynku pracy i tworzenia trwałego wejścia na rynek pracy. równe stanowiska, które zapewniają młodym ludziom dostęp do zabezpieczenia społecznego i godziwego wynagrodzenia
- monitorowanie wdrażania wzmocnionych systemów gwarancji dla młodzieży za pośrednictwem Komitetu Zatrudnienia (EMCO) oraz do regularnego składania EMCO sprawozdań z wdrażania i wyników systemów gwarancji dla młodzieży, przy jednoczesnym informowaniu Parlamentu; powołanie grupy roboczej ds. wdrażania wzmocnionej gwarancji dla młodzieży, skupiającej odpowiednie zainteresowane strony, w tym partnerów obywatelskich, organizacje młodzieżowe i partnerów społecznych,
- dopilnowanie, aby publiczne służby zatrudnienia (PSZ) współpracowały z władzami lokalnymi, sektorem edukacji, organizacjami młodzieżowymi i sektorem prywatnym za pośrednictwem europejskiej sieci publicznych służb zatrudnienia
- wzmocnienie ukierunkowania systemów opieki psychiatrycznej na zatrudnienie
- ułatwienie młodym ludziom dostępu do płatnych, wysokiej jakości i integracyjnych staży i praktyk zawodowych; wzmocnienie systemów monitorowania, aby zapewnić młodym ludziom odpowiednie i wysokiej jakości pierwsze doświadczenia zawodowe
- dokonanie przeglądu istniejących instrumentów europejskich, takich jak ramy jakości staży i europejskie ramy na rzecz jakości i skuteczności praktyk zawodowych, oraz do uwzględnienia kryteriów jakości ofert składanych młodym ludziom, w tym zasady godziwego wynagrodzenia stażystów i stażystów, dostępu do ochrony socjalnej, trwałego zatrudnienia i praw socjalnych;
- dopilnowania, aby nowa inicjatywa ALMA pomagała młodym ludziom, w szczególności młodym ludziom niekształcącym się, niepracującym ani nieszkolącym się (NEET), w znalezieniu tymczasowego doświadczenia zawodowego wysokiej jakości w innym państwie członkowskim; nalega, aby program ALMA był zgodny ze standardami jakości, które chronią prawa pracownicze młodych ludzi, takie jak godziwe wynagrodzenie, dobre warunki pracy i dostęp do ochrony socjalnej;
- stworzenie przestrzeni wymiany na temat e-learningu i e-nauczania; nalega, aby UE i państwa członkowskie opracowały więcej programów, takich jak eTwinning i elektroniczna platforma uczenia się dorosłych w Europie; należy przezwyciężyć poważne ograniczenia w dostępie do sprzętu, obiektów, odpowiednich trenerów i odpowiedniej infrastruktury cyfrowej; przypomina zatem
- zapewnienie podnoszenia i/lub przekwalifikowywania swojej siły roboczej oraz do lepszego zapewniania bardziej skutecznych praktyk zawodowych zgodnie z europejskimi ramami jakości i efektywności praktyk zawodowych
- zaproponowanie w 2022 r. nowych narzędzi i inicjatyw mających na celu rozwój przedsiębiorczości wśród młodzieży i inwestycji społecznych młodzieży w planie działania na rzecz gospodarki społecznej;
- niewystarczającą korelacją między reformami i inwestycjami w kształcenie i szkolenie ze środkami zapewniającymi włączenie na rynek pracy młodych ludzi, zwłaszcza młodzieży NEET
- apel do Komisji i Rady o dalsze wspieranie rozwoju kształcenia zawodowego (VET) i lepsze promowanie umiejętności handlowych, działając na rzecz uniknięcia negatywnego postrzegania edukacji pozaformalnej, które jest powszechne w kilku państwach członkowskich, przy jednoczesnym zwiększeniu atrakcyjność kształcenia i szkolenia zawodowego dzięki kampaniom komunikacyjnym i informacyjnym, programom nauczania, centrom lub centrom umiejętności handlowych młodzieży, specjalnym ekosystemom na potrzeby kształcenia i szkolenia zawodowego w społecznościach lokalnych, dualnym systemom edukacji i długoterminowej mobilności praktykantów
- dodawanie działań związanych z uczestnictwem obywatelskim do działań, które są uważane przez miejsca pracy za korzystne dla rozwoju osobistego i zawodowego pracowników, zwłaszcza młodych pracowników;
- zapewnienie równego traktowania młodych ludzi na rynku pracy, w tym w odniesieniu do ustawowej płacy minimalnej, we wniosku dotyczącym dyrektywy w sprawie odpowiednich płac minimalnych w Unii Europejskiej
- podjęcie środków ułatwiających młodym ludziom dostęp do tych systemów w mającym się wkrótce ukazać zaleceniu Rady w sprawie dochodu minimalnego;
- zagwarantowanie, że staże, przyuczenie do zawodu i praktyki zawodowe będą zaliczane do doświadczenia zawodowego, a tym samym zapewnią dostęp do świadczeń socjalnych; skrócenie minimalnego okresu składkowego potrzebnego do uzyskania dostępu do świadczeń społecznych
- współpraca z pracodawcami europejskimi i krajowymi w celu wdrożenia zaleceń dotyczących społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw (CSR), aby pomóc młodym ludziom znajdującym się w trudnej sytuacji oraz włączenie przepisów dotyczących młodzieży do przyszłych inicjatyw związanych z CSR;
- rozważenie orientacyjnych minimalnych celów pomocy i dostosowanych programów pomocy w inicjatywach na rzecz młodzieży i zatrudnienia począwszy od 2022 r. dla zagrożonych młodych kobiet; współpraca z państwami członkowskimi w celu zintegrowania krajowych planów działania dotyczących gwarancji na dzieci ze środkami integracji zawodowej na szczeblu krajowym, regionalnym i lokalnym, aby wspierać młodych samotnie wychowujących dzieci;
- usunięcie głównych barier, które powstrzymują młodych ludzi przed podjęciem pracy w rolnictwie, takich jak dostęp do ziemi, finansów, wiedzy i innowacji;
- skoordynowanie podejścia do tworzenia i oferowania możliwości włączenia społecznego w ramach wzmocnionej gwarancji dla młodzieży, EFS+ oraz instrumentu naprawy i odporności;
- zapewnienie niedyskryminacyjnego kształtowania wszystkich strategii politycznych skierowanych do młodych ludzi, z uwzględnieniem różnorodności młodych ludzi w Europie i wyzwań, przed którymi stoją;