Czym jest i jak powstało Forum Zarządzania Internetem (IGF)?

Szczyt Cyfrowy (IGF – Forum Zarządzania Internetem) jest inicjatywą ONZ, która już od 16 lat odbywa się rokrocznie. Impulsem do powstania inicjatywy był dynamiczny rozwój sieci internetowej. Głównym celem przyświecającym twórcom było stworzenie platformy wymiany idei związanych z ewolucją internetu, która zrzesza przedstawicieli wszystkich środowisk, w tym rządowych, akademickich, sektora prywatnego, organizacji pozarządowych i międzynarodowych oraz ekspertów. Forum pomaga osiągnąć wzajemne zrozumienie w tak istotnych aspektach jak maksymalizacja możliwości płynących z rozwoju internetu czy zagrożenia z tym związane. Dyskusje prowadzone podczas Szczytu Cyfrowego nie skutkują bezpośrednio zmianami prawnymi, lecz wnioski z nich płynące są istotnym głosem, który inspiruje legislatorów.

Początki powstania IGF sięgają 2003 roku, kiedy to podczas Światowego Szczytu Społeczeństwa Informacyjnego w Genewie wyrażono potrzebę kontynuacji dialogu na temat zarządzania internetem i zwrócono się do Sekretarza Generalnego ONZ o powołanie grupy roboczej do spraw zarządzania internetem (WGIG). Jej zadaniem było przygotowanie raportu określającego, czym jest zarządzanie internetem oraz jakie są zadania i sfery odpowiedzialności zainteresowanych stron. Raport został zaprezentowany w 2005 roku podczas drugiej fazy obrad Światowego Szczytu Społeczeństwa Informacyjnego, mającego miejsce w Tunisie. Uczestnicy szczytu ponownie zwrócili się do Sekretarza Generalnego ONZ, tym razem w celu powołania Forum Zarządzania Internetem (IGF) jako przejrzystej, demokratycznej, wielostronnej platformy do dyskusji na tematy związane z zarządzaniem internetem.

Kompetencje Forum Zarządzania Internetem (IGF) zostały określone w § 72 Agendy z Tunisu. Są to między innymi: facylitacja dyskursu na temat internetu, w szczególności w zakresie polityki publicznej zarządzania internetem, identyfikacja powstających problemów i zwracanie na nie uwagi stosownych organów oraz przedstawianie rekomendacji, wspieranie wymiany informacji i dobrych praktyk przy wykorzystaniu ekspertyz środowisk naukowych, akademickich oraz technicznych, pomoc w poszukiwaniu rozwiązań problemów wynikających z korzystania lub niewłaściwego korzystania z internetu.

Struktura działań IGF

Coroczne spotkania Forum Zarządzania Internetem (IGF) składają się z kilku paneli. Zasadniczym jest główna sesja – organizowana przez Wielostronną Grupę Doradczą (MAG) – na której podejmowana jest dyskusja nad najważniejszymi tematami spotkania. W odróżnieniu od pozostałych paneli, w trakcie głównej sesji nie odbywają się równocześnie inne spotkania, tak aby każdy z zainteresowanych mógł w niej uczestniczyć. Kolejny panel nazwany jest otwartym forum, podczas którego prezentowane są działania organizacji międzynarodowych i rządów w dziedzinie zarządzania internetem, jakie były prowadzone przez ostatni rok. W trakcie Szczytu Cyfrowego odbywają się również warsztaty. Propozycje tematów warsztatowych są publicznie ogłaszane, a następnie oceniane i wybierane przez Wielostronną Grupę Doradczą w terminie trzech miesięcy przed spotkaniem.

Po zakończonym Szczycie Cyfrowym sporządzane jest podsumowanie obrad, mające na celu podkreślenie najważniejszych kwestii, w tym zalecanych działań i rozwiązań.

Forum Zarządzania Internetem to nie tylko coroczne spotkania, lecz także działania międzysesyjne. Koalicje Dynamiczne (DC) to wielostronne, samoorganizujące się inicjatywy skupione na zgłębianiu wybranych problemów związanych z zarządzaniem internetem. Obecnie funkcjonuje aż 21 Koalicji Dynamicznych, a tematy, jakimi się zajmują, to między innymi bezpieczeństwo dzieci w internecie oraz prawa i zasady internetu. Fora Najlepszych Praktyk (BPF) są płaszczyzną wymiany doświadczeń między interesariuszami. Pomagają tworzyć i dzielić się dobrymi praktykami w zarządzaniu internetem. Fora Najlepszych Praktyk zajmowały się między innymi tematem spamu i cyberbezpieczeństwa. Kolejnymi działaniami nadzorowanymi przez sekretariat IGF, których jest aż 135, są Krajowe, Regionalne i Młodzieżowe Inicjatywy IGF (NRI). Skupiają się one na sprawach najbardziej istotnych z perspektywy danego regionu czy społeczności.

Temat i program tegorocznego szczytu IGF 2021 w Katowicach

W tym roku Szczyt Cyfrowy odbył się w dniach 6–10 grudnia w katowickim Międzynarodowym Centrum Kongresowym i przebiegał w formule hybrydowej. Organizatorzy poinformowali, że w ciągu pięciu dni w wydarzeniu wzięło udział aż 7 tysięcy uczestników z całego świata. Hasło przewodnie tegorocznego wydarzenia brzmiało „Internet United” – otwarty, niepodzielny i wolny dla wszystkich użytkowników internet.

Program IGF 2021 skupiony był wokół dwóch głównych obszarów tematycznych. Pierwszy z nich to integracja gospodarcza i społeczna a prawa człowieka, natomiast drugi to uniwersalny dostęp i znacząca łączność. Poza głównymi tematami debaty wyznaczone zostały cztery przekrojowe obszary problemowe. Pierwszy z nich dotyczył nowych regulacji w zakresie struktury rynku, publikowanych treści, danych oraz praw i ochrony konsumentów. Drugi poświęcony był tematyce zrównoważonego rozwoju środowiska i zmianom klimatycznym. Trzeci to inkluzywne ekosystemy zarządzania Internetem i współpraca cyfrowa. Czwarty natomiast traktował o zaufaniu, bezpieczeństwie, stabilności.

Podczas całego Szczytu odbyło się ponad 300 sesji oraz wydarzeń towarzyszących. Spośród 203 zgłoszonych propozycji warsztatów wybrano i przeprowadzono 83, najlepiej wpasowujące się w obszary problemowe tegorocznego spotkania. Tematy poruszone na warsztatach dotyczyły, między innymi, wolności słowa w internecie, ochrony dziecięcych użytkowników, e-commerce, obowiązków oraz praw cyfrowych.

W dniu inauguracji odbyła się debata na temat inteligentnych miast przyszłości, tzw. smart cities. W dyskusji uczestniczyli przedstawiciele władz centralnych i samorządowych, eksperci, reprezentanci instytucji międzynarodowych oraz miast.

Intencją organizatorów było jak największe zaangażowanie ludzi młodych, którzy stanowią większość użytkowników sieci. Z tą myślą, jako jedno z wydarzeń towarzyszących, zorganizowane zostało Młodzieżowe Forum Zarządzania Internetem.

W uroczystej inauguracji Szczytu wziął udział Prezydent RP Andrzej Duda. Wygłosił on zdalnie przemówienie, w którym podkreślił znaczenie transformacji cyfrowej dla globalnego dobrostanu. Prezydent zwrócił również uwagę na potrzebę wspólnego poszukiwania odpowiedzi na najważniejsze pytania związane z rozwojem technologii: jak najlepiej skorzystać z cyfryzacji na globalną skalę? Jak chronić prawa człowieka w sieci? Jak postęp technologiczny wpływa na wizję przyszłej edukacji?

Sekretarz Generalny ONZ António Guterres w swoim przemówieniu zauważył, że: „Technologia cyfrowa przyczyniła się do ratowania życia, umożliwiając milionom ludzi bezpieczną pracę, naukę i kontakty towarzyskie w sieci. Ale pandemia powiększyła też przepaść cyfrową i odsłoniła mroczną stronę technologii: błyskawiczne rozprzestrzenianie się dezinformacji, manipulowanie zachowaniami ludzi i wiele więcej”. Sekretarz Generalny również podkreślił konieczność zintensyfikowania współpracy, aby podołać wyzwaniom.

W szczycie wzięli udział nasi eksperci, którzy uczestniczyli w wielu panelach, takich jak m.in.: Youth Talk about IoT Security and AI misuse czy Youth in IG policy-making process: Let’s talk about the MHLB. Zachęcamy do zapoznania się z relacją zdjęciową zamieszczoną poniżej.